Op de website van de Sociale Inlichtingen- en Opsporingsdienst (www.siod.belgie.be) werd recent het jaarverslag sociale fraudebestrijding 2018 gepubliceerd. Dit verslag is het resultaat van een in 2017 gelanceerd project met als doel het professionaliseren van de opvolging en meting van de inspanningen op het vlak van de sociale fraudebestrijding.
Het jaarverslag 2018 toont dat de strijd tegen de sociale fraude steeds efficiënter en planmatiger verloopt. Om een evaluatie van de jaarlijkse actieplannen mogelijk te maken moeten de gestelde doelstellingen op een betrouwbare manier gemeten worden. Dit is dan ook wat er vanaf 2018 wordt gedaan. De methodiek van het monitoren van de resultaten zal in de komende jaren nog verfijnd worden. Zo werden er voor 2019 al 12 extra strategische indicatoren (KPI's, zie hierna) gedefinieerd en 11 voor 2020.
Wat werd er gemeten?
In totaal werd er geprobeerd om voor 21 KPI's data te verzamelen. Deze indicatoren moeten het mogelijk maken om de Strategische Objectieven (SO) te evalueren. Justitie heeft voor 2018 geen data kunnen aanleveren wegens een gebrek aan een uniform meetsysteem. Vanaf 2019 zou Justitie wel in staat zijn om gegevens aan te leveren.
Voor het Strategische Objectief ‘Vergroten van de pakkans’ werden de volgende KPI's gemeten:
het equivalent van 1.002 voltijdse equivalenten tijd werd besteed aan inspectietaken in de ruime zin voor nationale en grensoverschrijdende onderzoeken. Dit gaat om 86% van de arbeidstijd;
er werden 146.499 onderzoeken uitgevoerd;
7,2% van de onderzoeken leiden tot een ePV (elektronisch proces-verbaal tot vaststelling van inbreuken).
Voor het Strategisch Objectief 'Bestrijden van grensoverschrijdende Sociale Fraude en Sociale Dumping' werden onder andere de volgende KPI's gemeten:
er werden 5.359 onderzoeken in grensoverschrijdende sociale fraude gevoerd in 2018;
8% van deze onderzoeken leiden tot een ePV.
Werd het Actieplan Sociale Fraudebestrijding 2018 gerealiseerd?
Uit het jaarverslag blijkt dat het Actieplan Sociale fraudebestrijding 2018 werd geëvalueerd. Uit deze evaluatie blijkt onder andere dat:
de samenwerking tussen de actoren betrokken bij de sociale fraudebestrijding steeds vlotter verloopt;
de geplande controles in het kader van de SIOD-acties volledig werden gerealiseerd. De doelstellingen werden zelfs overschreden:
in de bouwsector gebeurden er 2.975 controles t.o.v. de geplande 2.000;
in de horeca gebeurden er 3.729 controles t.o.v. de geplande 2.200;
in de transportsector gebeurden er 696 t.o.v. de geplande 600;
er in de grootsteden 435 doelgerichte onderzoeken gevoerd werden t.o.v. de geplande 200.
Wat leverde de sociale fraudebestrijding op in 2018?
In het jaarverslag wordt een overzicht gegeven van de financiële opbrengsten per fraudefenomeen. Wegens een gebrek aan data van Justitie worden er geen opbrengsten gegeven van de opgelegde strafrechtelijke geldboeten in 2018.
De grootste opbrengst werd gerealiseerd door de bestrijding van 'fraude met sociale zekerheidsbijdragen', nl. € 66 mln. aan ingevorderde niet-betaalde bijdragen. De strijd tegen sociale dumping leverde € 21 mln. aan ingevorderde niet-betaalde bijdragen op. In het kader van de bestrijding van "fraude met sociale zekerheidsbijdragen" en de "sociale dumping" werden bovendien respectievelijk € 44 mln. en € 17 mln. aan achterstallige lonen en vergoedingen aan werknemers betaald, dit door toedoen van het TSW (Toezicht op de Sociale Wetten).
De opbrengst uit de strijd tegen de sociale fraude bedroeg in totaal € 272 mln.
Uit de cijfers blijkt dat de “sociale inspectie” eerder zelden een PV opstelt. Een goede voorbereiding van een controle en een professionele begeleiding daarbij zijn echter zeer belangrijk.
Wordt u geconfronteerd met een “sociale inspectie”? Commit Advocaten staat u graag bij tijdens elke fase van het onderzoek.
Ondanks alle zorg die besteed is aan het opstellen van deze tekst, blijven vergissingen en/of onvolkomenheden mogelijk. De auteur en Commit Advocaten cvba kunnen daarvoor geen aansprakelijkheid aanvaarden.