Zoals reeds uiteengezet in ons eerder blogbericht is een werknemer vrijstellen van prestaties sinds 1 januari 2018 duurder dan een werknemer laten werken. Vanaf 1 januari 2023, wordt dat nog ietsje duurder.
Als een werknemer wordt vrijgesteld van prestaties maar de werkgever toch nog loon betaalt, dan moet hij vanaf 1 januari 2018, bovenop de normale socialezekerheidsbijdragen, een bijkomende “activeringsbijdrage” betalen. Vanaf 1 januari 2023 zijn de verschuldigde percentages en minima aangepast. Ook werd een verhoogd percentage ingevoerd wanneer de activeringsbijdrage voor minstens 10 % van de werknemers verschuldigd is.
In welke gevallen moet de activeringsbijdrage betaald worden?
De bijdrage is verschuldigd voor werknemers die tijdens een volledig kwartaal bij dezelfde werkgever geen enkele prestatie leveren. Als het niet leveren van prestaties het gevolg is van een wettelijke schorsing, zoals arbeidsongeschiktheid, of van een vrijstelling van prestaties tijdens de opzeggingstermijn, is de bijdrage niet verschuldigd.
Levert de werknemer in een bepaald kwartaal nog enige prestatie voor de werkgever, hoe gering ook, dan is de activeringsbijdrage voor dat kwartaal niet verschuldigd.
Hoeveel bedraagt de activeringsbijdrage?
De activeringsbijdrage is een vast percentage van het loon dat ongewijzigd blijft tijdens de ganse periode van vrijstelling van prestaties. Het percentage hangt af van de leeftijd van de werknemer op het ogenblik waarop hij wordt vrijgesteld van prestaties. Het percentage is lager, naarmate de leeftijd bij aanvang hoger is.
Er geldt in ieder geval een minimumbijdrage per kwartaal.
De percentages worden met 40% verlaagd als de werknemer in een periode van vier opeenvolgende kwartalen verplicht was om gedurende minstens 15 dagen een door de werkgever georganiseerde opleiding te volgen.
De percentages worden daarentegen verhoogd met 25 % wanneer de activeringsbijdragen voor minstens 10 % van de werknemers verschuldigd is. Moeten niet meegeteld worden voor de drempel van 10%:
studenten onder solidariteitsbijdragen;
leerlingen - alternerend leren;
flexi-werknemers
gelegenheidswerknemers in de land- of tuinbouw;
gelegenheidswerknemers in de horeca.
Volgend schema is dus van toepassing:
Leeftijd bij aanvang van de vrijstelling |
Percentage |
Minimumbijdrage per kwartaal |
Verlaagd percentage |
Verhoogd percentage/verhoogde minimumbijdrage |
Tot 60 jaar |
20% |
€ 300 |
12% |
25% - € 375 |
Tussen 60 en 62 jaar |
15% |
€ 225,60 |
9% |
18,75% - € 282 |
Minstens 62 jaar |
10% |
€ 225,60 |
6% |
12,5% - € 282 |
In welke gevallen moet de activeringsbijdrage niet betaald worden?
Hervat de werknemer tijdens het volledige kwartaal het werk bij één of meerdere andere werkgevers of als zelfstandige, dan moet de bijdrage voor dat kwartaal niet betaald worden. De nieuwe tewerkstelling moet wel minstens een derde van een voltijdse tewerkstelling zijn.
De activeringsbijdrage is voor de ganse periode niet verschuldigd als de werknemer tijdens de eerste vier kwartalen van de vrijstelling een door de werkgever georganiseerde opleiding heeft gevolgd, het volgen van die opleiding een verplichting voor hem is en de kostprijs van de opleiding minstens 20% van het brutojaarloon vóór de vrijstelling bedroeg.
Vanaf wanneer geldt deze nieuwe regeling?
De regeling is van toepassing sinds het eerste kwartaal van 2018 voor werknemers die gedurende minstens een volledig kwartaal vrijgesteld zijn van prestaties en toch loon ontvangen. De nieuwe percentages/bedragen gelden vanaf 1 januari 2023.
Maar als de werknemer in een regeling van vrijstelling van prestaties is gestapt vóór 28 september 2017 is de activeringsbijdrage niet verschuldigd. En dat geldt ook als de werknemer in een regeling van vrijstelling van prestaties stapt die voorzien is in een collectieve arbeidsovereenkomst die vóór 28 september 2017 is neergelegd bij de FOD WASO en deze overeenkomst bovendien van bepaalde duur is.
Pieter Sichien & Wouter Parmentier
Ondanks alle zorg die besteed is aan het opstellen van deze tekst, blijven vergissingen en/of onvolkomenheden mogelijk. De auteur en Commit Advocaten bv kunnen daarvoor geen aansprakelijkheid aanvaarden.